بررسی مدلهای تجارت الکترونیکی

رشد سریع مبادله الکترونیکی اطلاعات و توسعه شبکه های ارتباطی در سال های اخیر افق های تازه ای بر روی بخش تجارت گشوده است . روش های نوین تولید ، پردازش و انتقال اطلاعات موجب بالا رفتن کارائی ، بهره وری ، دقت ، سرعت برقراری ارتباط و کاهش هزینه در شرکت ها و سازمانهای تجاری شده است . این امر باعث تسهیل تجارت و افزایش قدرت رقابت بخش بازرگانی شده است . امروزه فعالیت هائی مانند شناسائی شرکای تجاری ، برقراری ارتباط با خریداران و فروشندگان ، معرفی محصولات و خدمات جدید ، دستیابی با بازارها و تامین منابع و کالاها با کمک تجارت الکترونیک با کارائی بیشتر و هزینه کمتری انجام می شوند و در این میان اشاره به این نکته حائز اهمیت است که انجام این گونه تجارت از طرق متفاوتی امکان پذیر است که عمده ترین طرق این روشها در 8 بخش خلاصه می شود: شرکت با مصرف کننده(B2C)  شرکت با شرکت (B2B)     مصرف کننده با مصرف کننده (C2C)  این مدل مشتمل بر تمامی تعاملات میان مشتریان است . در این مدل محیطی بر روی اینترنت مهیا می شود که مشتریان به راحتی قادرند با همدیگر ارتباط برقرار کنند و در زمینه های مختلف مبادلات لازم را انجام دهند . بعضی از شرکت های بزرگ دنیا با بالا بردن رضایت مشتریان خود ، محیطی را بر روی سایت های خود ایجاد می کنند تا مشتریان قادر باشند پس از مصرف کالاهای آن شرکت در مورد آن از یکدیگر مساعدت گیرند . نمونه بارز این شرکت ها ، مایکروسافت است . نمونه جالب دیگر از سایت هایی که در این مدل طبقه بندی می شوندebay, Amazone.com   می باشند . این دو سایت محیطی را برای مشتریان خود فراهم نموده اند که به سهولت قادر باشند اجناس درجه دوم خود را به فروش رسانند . بنابراین انواع مزایده و مناقصه کالاها از طریق اینترنت در این حوزه قرار می گیرند و با توجه به استقلال عمومی از این سایت ها آینده خوبی برای این بخش از تجارت الکترونیک پیش بینی می شود.     شرکت با دولت(B2G)  این مدل نیز از انواع تعاملات تجاری مابین شرکت ها و سازمان های دولتی را پوشش می دهد . به عبارت دیگر تمامی مبادلات الکترونیکی مابین شرکت ها و سازمان های دولتی از قبیل مبادلات مالی و اطلاعاتی در این گروه طبقه بندی می شوند . این مدل از تجارت الکترونیکی از طریق اینترنت امکان پذیر است . پرداخت عوارض و مالیاتها ، اخذ گواهینامه ها و مجوزهای مختلف ، ترخیص کالاها ، مصاحبه و ملاقات با دولتمردان و .. در این مدل قرار می گیرند . در وزارت صنایع ایران ، انواع مجوزها از طریق اینترنت به شرکت ها ارائه می گردد.     دولت با مصرف کننده (G2C)      شرکت با کارکنان (B2E)  این مدل از تجارت الکترونیکی معادل با تمامی مبادلات و تعاملات مابین یک شرکت و کارمندانش می باشد. این مدل عمدتا از طریق اینترانت به شرکت ها ارائه می گردد .     دولت با مصرف کننده شرکت با کارکنان  این مدل از تجارت الکترونیکی معادل با تمامی مبادلات و تعاملات مابین یک شرکت و کارمندانش می باشد این مدل عمدتا از طریق اینترانت یا حداکثر اکسترانت پشتیبانی می شود . اطلاعات ارائه شده از بخش روابط عمومی ( اعلام برنامه های شرکت ، سمینارها، مسافرت ها، روابط با سایر شرکت ها و ..) اطلاعات ارائه شده از بخش اداری و کارگزینی ( سنوات خدمت،نحوه بازنشستگی و..) در این گروه تقسیم بندی می شود . دروزارت بهداشت ایران یک کتابخانه الکترونیکی توسعه یافته است که قادر به ارائه خدمات کتابخانه ای به اعضاء هیئت علمی در 38 دانشگاه در سراسر کشور می باشد. شخص با شخص(p2p)     مصرف کننده با شرکت(C2B)         که در این جا مصرف کننده قیمت ساز و شرکت تا حدودی قیمت پذیر خواهد          بود.   از طرف دیگر دسته بندی مدل های مبادلات الکترونیکی در 9 شاخه صورت پذیر است که به کاربردهای آن نیز اشاره گردیده است.  در میان 8 گروه ارائه شده عمده ترین فعالیت ها بر پایه دو بخش استوار است البته این مسئله بدین مفهوم نیست که 6 گروه باقی مانده از اهمیت زیادی برخوردارنیستند بلکه منظور از طرق انجام مبادلات و گستردگی به لحاظ کمیت و وسعت مبادلات است که بیشتر در دو حوزهB2B,B2C  انجام پذیر است . این نکته را می توان از بررسی ظرفیت و اندازه بازارها در حال و آینده و مقایسه آنها با یکدیگر نیز درک نمود.)