نتایج مطالعات و بررسیهای انجام شده مؤید این است که زندانهای کنونی،
تدبیری مناسب برای اصلاح و درمان مجرمان نیست و کمتر کسی منتظر بازگشت سالم محکوم
از زندان است. دلیل ناکارآمدی زندان در
اصلاح و درمان مجرمان را میتوان در دو بخش خلاصه نمود :
1ـ ماهیت زندان : زندان محکوم را از اجتماعی که در آن بسر میبرد جدا میکند
تا او را برای زیستن سالم در همین اجتماع تربیت و اصلاح نماید. گذشته از اینکه در
بسیاری از موارد مجرم تن به اصلاح و درمان نمیدهد و علیه جامعهای که او را از
خود رانده است موضع میگیرد، زندان، حتی در فرض همراهی محکوم قادر به تأمین اهداف
اصلاح و درمان نیست. با جدا شدن از جامعه، محکوم منطق زیستن در آن را از دست میدهد
و با منطق زندان که محیطی غیراجتماعی و آکنده از زور، استبداد و انحراف است، انس
میگیرد.
2ـ هزینههای بالای اقتصادی اصلاح و درمان فرد در زندان و کمبود همیشگی
امکانات و نیروهای کارآمد و آموزش دیدة اصلاحی و دیگر مشکلات از قبیل؛ ازدحام
جمعیت، کمبود بهداشت، خوراک و دارو، شیوع بیماریهای عفونی، خشنونت و ارتشاء که
امکان برنامهریزی و استفاده مثبت از اوقات زندان و آماده ساختن آنها برای بازگشت
به زندگی اجتماعی را از مسؤولان زندانها سلب نموده است.
به این ترتیب در سطوح مختلف قضایی و مدیریتی اجماع بر
این امر حاصل شده است که باید برای اصلاح و درمان مجرمان چارهای دیگر اندیشید.
رهنمودهای اسلام به اصلاح و درمان مجرمان و پیشبینی نشدن زندان به عنوان مجازات
اصلی در متون اسلامی نیز به اجماع امروزی مسؤلان و مردم مهر تأیید مینهد.
مرکز مطالعات راهبردی و شورای عالی توسعه قضایی در اجرای سیاستهای توسعه
قضایی ریاست قوه قضائیه مبنی بر حبسزدایی و با بهره گیری از نیروهای علمی و قضایی
اقدام به تهیه و تدوین لایحهای تحت عنوان لایحة مجازاتهای اجتماعی نموده است.
لایحة حاضر با 31 ماده بهمراه چارچوب نظری و گزارش توجیهی آن آماده بررسیهای
نهایی و تقدیم آن به دولت و مجلس شورای اسلامی است.
کانال تلگرامی حقوقی
پیشنهاد ویژه دانلود هزاران تحقیق و مقاله حقوقی