ثبت املاک و مرور زمان
مرور زمان عبارت است از گذشتن مدتی که پس از آن دعوی استماع نمی شو. عدم استماع دعوی در صورتی است که خوانده ایراد کرده باشد. ایراد مرور زمان ممکن است از طرف اشخاص ثالث مطرح شود. طبق ماده 734 ق.آ.د.م ‹‹اگر دعوی نسبت به ملکی اقامه شود اشخاص که در آن ملک ذینفع هستند یا حقی دارند و متضرر می شوند می توانند وارد دعوی شده به استناد مرور زمان ایراد نمایند هر چند صاحب ملک ایراد نکرده باشد.››
مدت مرور زمان نسبت به اسباب تملک و دعاوی ناشی از اموال غیر منقول ده سال و در دعوی ملکیت یا وقفیت اعیان غیر منقول بیست سال است. (مواد 737 و 738 ق.آ.د.م) شروع مرور زمان علیه مدعی مالکیت یا وقفیت اعیان غیر منقول از تاریخ تصرف مدعی علیه و در مورد حقوق ارتفاعی از تاریخی شروع می شود که ممانعت از حق شده باشد. (ماده 741 ق.آ.د.م.)
حسب ماده 757 ق.آ.م. ‹‹ نسبت به املاکی که در دفتر املاک به ثبت رسیده است مرور زمان جاری نمی شود.››
برای ثبت ملک، تصرف متقاضی احراز می شود معذلک صدور سند مالکیت، اماره تصرف متصرف واقعی را مخدوش مینماید و اماک توسل به ایراد مرور زمان برای متصرف از بین می رود ولو اینکه از تصرف مالکانه او بیشتر از بیست سال گذشته باشد. به بیان دیگر ثبت ملک در دفتر املاک قاطع مرور زمان به ضرر مدعی مالکیت است.
پس از ثبت در دفتر املاک نیز هر گاه معلوم شود ثبت ملک به نحو متقلبانه (موضوع ماده 109 ق.ث.) صورت گرفته است، مرور زمان کیفری از تاریخ ثبت در دفتر املاک آغاز می شود[1].
بر اساس نظر اکثریت فقهای شورای نگهبان قانون اساسی، مواد 731 به بعد قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص مرور زمان و عدم استماع دعوی پس از انقضاء مهلت های مقرر، مخالف موازین شرع می باشد[2].
1- شهری ، غلامرضا، کتاب حقوق ثبت اسناد و املاک ص 379
2- روزنامه رسمی شماره 11502 مورخ 3/6/1363 مندرج در مجموعه قوانین حقوقی سال 1369
پیشنهاد ویژه دانلود هزاران تحقیق و مقاله حقوقی