جنایات بر ضد تمامیت جسمی و روحی افراد
این جرائم عبارتند از: قتل، قلع و قمع (ریشه کن نمودن)، شکنجه و آزار (مستمر)
هر گروه یا هر تجمع مشخصی به علل سیاسی، نژادی، ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی یا جنسی به شکل مندرج در بند 3 یا به علل دیگر در ارتباط با هر یک از اعمال مذکور در این بند و یا هر جنایت مشمول صلاحیت دیوان که در سراسر جهان به موجب حقوق بینالملل غیر مجاز شناخته شده است. در مورد قتل و قلع و قمع از بین رفتن کامل تمام یا بخشی از قربانیان وجود دارد و در مورد شکنجه و آزار مستمر، قربانیان به طور کامل از بین نمی روند ولی متحمل رنج و عذاب میشوند.[1]
«نکتهای که در کنفرانس رم در این زمینه بحث انگیز بوه، آزار به لحاظ «جنسیت» بود چون کلمه جنسیت به نظر می رسید کلیه حالات جنسی از جمله همجنس بازان را نیز شامل میشود ولی در کنفرانس رم پس از بحثهایی سرانجام بند سوم ماده 7 اساسنامه کلمه «جنسیت (gender) » را اینگونه تعریف کرد: «جنسیت شامل دو جنس مذکر یا مؤنث، با توجه به مجموعه شرایط هر جامعه، می شود و معنای دیگری هم ندارد.[2]
1-قتل (murder)
قتل عبارت است از سل ارادی حیات افراد که همواره مورد تنفر و انزجار افراد بشر بوده و در قوانین داخلی همه کشورها ممنوع اعلام شده است و سنگین ترین مجازاتها را به دنبال دارد قتل در کنوانسیون 1899 و 1907 لاهه، کنوانسیون چهارم ژنو مورد اشاره قرار گرفته ولی تعریف نشده است.
در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی نیز فقط نامبرده شده و تعریفی از آن ارائه نشده است و حتی در پیشنهاداتی که قبل از تصویب اساسنامه دیوان مورد بحث بود تعریفی از این جنایت ارائه نشده است. شاید مهمترین دلیل روشن و آشکار بودن آن باشد.
2- قلع و قمع (ریشه کن نمودن ) (Eextermination)
ریشه کن کردن جنایتی است که علیه یک گروه از افراد صورت میگیرد و نوعی از بین بردن جمعی است که شامل تحمیل وضعیت خاصی از زندگی است از جمله محروم کردن از غذا و دارو به منظور منهدم کردن بخشی از یک جمعیت غیرنظامی برنامه ریزی می شود. این جنایت بسیار نزدیک به جنایت نسل کشی است اما با توجه به صدر ماده 7 که گفته عمل ارتکابی بایستی به شکل گسترده یا سازمان یافته باشد. بنابراین اگر جنایت «ریشه کن کردن» در مقیاس وسیع باشد در غالب جنایات علیه بشریت جای دارد و در غیر اینصورت مشمول بند ج ماده 6 اساسنامه یعنی در غالب جنایت نسل کشی جای میگیرد.
3- شکنجه (Torture)
شکنجه یعنی «تحمیل عمدی درد یا رنج شدید جسمی یا روحی بر شخصی که توقع یا تحت کنترل متهم به شکنجه است.»
در طول تاریخ شکنجه همیشه جرم نبوده . مثلاً در یونان قدیم بسیار معمول بود اما به تدریج منع شکنجه وارد صحنه بینالمللی شد و در کنفرانسیونهای 1899 و 1907 لاهه و ماده 3 مشترک کنوانسیونهای 1949 ژنو و پروتکل های 1977، اعمال شکنجه منع گردید و در غیر موارد چنگی نیز میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر کنوانسیونها و معاهدات منطقهای نیز به همین ترتیب شکنجه را منع کردهاند. بنابراین منع شکنجه امروزه از قواعد اساسی و مهم حقوق بشر دوستانه بینالمللی است.[3]
4- آزار و ایت (Parsecation)
یعنی ارتکاب اعمالی که موجب ورود صدمات جسمانی و روانی و ضررهای اجتماعی و اقتصادی به اشخاص میشود.
منظور از آزار و اذیتی که در ماده 7 به عنوان جنایت علیه بشریت آمده شامل: آزار و ایت و تعقیب هر گروه یا مجموه مشخصی به علل سیاسی، نژادی، ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی، جنسیت یا علل دیگر است. که این اعمال بر خلاف اصول و قواعد حقوق بینالملل بشر دوستانه میباشد.
[1] ابراهیم بیک زاده، بررسی جنایت نسل کشی و جنایات بر ضد بشریت در اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 22-21 (سال 77-76)، صفحات 88 و 87 .
[2] همان
[3] محمد بخشی کشتلی، مبانی تشکیل دیوان کیفری بینالمللی و صلاحیهای آن، (پایان نامه)، ص 168