ارزیابى اوراق قرضه بدون بهره

این اوراق به آن ترتیب که ذکر شد از نظر فقهى مشکلى ندارد و در حقیقت خریداران اوراق تا سررسید معین, مبلغى را به صورت قرض الحسنه در اختیار دولت مى گذارند تا در طرحهاى مفید براى همگان به کار گرفته شود. لکن از جهت استقبال مردم, اندازه روشنى دارد که از آن فرات ر نخواهد رفت به این معنى که در جامعه هاى اسلامى, براساس تعالیم اسلام, افراد مى خواهند بخشى از دارایى خود را براى کمک به محرومان و حمایت از طرحهاى خیرخواهانه به کار برند و روشن است که اگر دولت بتواند اعتماد مردم را به دست آورد, مردم از خرید اوراق یاد شده استقبال خواهند کرد و وجود سازمانها و نهادهایى چون صندوقهاى قرض الحسنه, حسابهاى قرض الحسنه بانکها, کمیته امداد امام خمینى و مراسمهایى چون جشن نیکوکارى و جشن عاطفه ها, شاهد این ادعاست. لکن باید توجه داشت که بالاترین و بیش ترین استقبال مردم در همین حدود خوا هد بود.

مسأله اى که خیلى اهمیت دارد, این است که این اوراق شایستگى براى ابزار سیاست پولى ندارند, چرا که در این اوراق عنصر انگیزشى حس خیرخواهى و معنوى انسانهاست که تغییر دادن آن, نخست آن که, خیلى بلند مدت و دو دیگر, خارج از کنترل بانک مرکزى است, در نتیجه اگر بانک مرکزى بخواهد در شرایط تورمى بیش تر از مقدار معمول اوراق قرضه بدون بهره بفروشد, تا نقدینگى را جذب کند, راهى براى انگیزاندن مردم ندارد, چون در این شرایط مردم براى حفظ ارزش ثروت و دارایى خود, سعى خواهند کرد اوراق قرضه هایى هم که در دست دارند, بفروشند و دارا یى خود را به صورت کالا هاى با دوام نگهدارند, همان گونه که در حالت رکودى نیز, بانک مرکزى که قصد خرید اوراق و تزریق پول را در جامعه دارد, باز موفق نیست, زیرا صاحبان اوراق قرضه بدون بهره, انگیزه اى براى فروش ندارند, بلکه برعکس سعى خواهند کرد در آن شرایط دار ایى خود را به صورت اوراق نگهدارى کنند.

نتیجه این که اوراق قرضه بدون بهره, نه تنها شایستگى براى ابزار سیاست پولى (کنترل حجم پول) ندارد, بلکه پدیده اى است که به صورت طبیعى در خلاف جهت سیاست پولى عمل مى کند.

به نظر مى رسد چنانچه بعضى از محققان پیشنهاد داده اند,7 این اوراق همانند بیمه بیکارى براى تثبیت تابع تقاضاى کل و به عنوان ابزارى براى سیاست مالى به کار رود. همان طور که در شرایط رکودى بیمه بیکارى (دادن دستمزد براى اشخاصى که شغل خود را از دست داده اند) مان ع کاهش تابع تقاضاى کل مى گردد و در شرایط رونق و تورمى, گرفتن حق بیمه بیکارى از افراد شاغل مانع رشد بى رویه تابع تقاضاى کل مى گردد, در شرایط رکودى که افراد زیادى بیکار و نیازمند گردیده اند, زمینه براى خیر و نیکوکارى بیش تر است, در نتیجه افراد ثروتمند بیش تر به خرید این اوراق جهت حمایت از محرومان و نیازمندان خواهند پرداخت. در نتیجه یک نوع توزیع نوى در جامعه شکل مى گیرد و مانع کاهش خیلى زیاد تابع تقاضاى کل مى گردد و برعکس در شرایط رونق و تورمى که اشتغال و درآمدها بالاست زمینه براى خرید و نیکوکارى کم تر مى شود, در نتیجه توزیع دوباره, کم تر صورت مى گیرد و این مانع افزایش بى رویه تابع تقاضاى کل مى گردد.


کانال تلگرامی حقوقی 

پیشنهاد ویژه دانلود هزاران تحقیق و مقاله حقوقی

نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.